เที่ยวเขมร ๒๕๖๕ ตอนที่ ๖ ศรีศิขเรศวร

 เล่าเรื่องเที่ยวเขมร ๒๕๖๕

ตอนที่ ๖ : "ศรีศิขเรศวร"

พระเจ้าชัยวรมันที่ ๒ 

เจ้าชายจากอาณาจักรเจนละ

ทรงไปศึกษาเล่าเรียนบนเกาะชวาในฐานะ 

“ราชบุตรบุญธรรม” 

ซึ่งมีความหมายเดียวกับการเป็น “องค์ประกัน” 

เมื่อพระองค์เสด็จกลับจากชวา พระชนมายุได้ ๒๐ พรรษา 

ได้ทรงรวบรวมบ้านเมืองให้เป็นปึกแผ่น 

โดยพระองค์ได้ทรงประกอบพระราชพิธีอันศักดิ์สิทธิ์

บนเขา "พนมกุเลน" หรือ "มเหนทรบรรพต" 

ประกาศเอกราชจากชวา 

และสถาปนาพระองค์ขึ้นเป็น "พระจักรพรรดิราช"

จากนั้น ทรงทำสงครามเพื่อ

รวมดินแดนของอาณาจักรใกล้เคียง 

มาผนวกเข้ากับ "จักรวรรดิขะแมร์"

พระองค์ได้ทำสงครามปราบปราม 

"อาณาจักรตะบองขะมุม" (อาณาจักรของชาวกูย ) 

ซึ่งมีฐานอำนาจอยู่บริเวณเทือกเขาพนมดงรัก 

และขยายพื้นที่เข้ามาในหลายเมือง

ทางภาคอีสานของประเทศไทย 

เพื่อความสงบศึก "พระนางพิณสวรรครามาวตี"

ผู้ปกครอง "เมืองวิเภทะ" 

(ปัจจุบันอยู่ในเขตพื้นที่ จังหวัดศรีสะเกษ ประเทศไทย) 

จึงถวายพระธิดานามว่า "ปาวิตรา" 

ให้อภิเษกสมรส กับ พระเจ้าชัยวรมันที่ ๒

ต่อมาพระเจ้าชัยวรมันที่ ๒ 

ได้ทรงสถาปนา "พระนางปาวิตราเทวี" ขึ้นเป็น

พระอัครมเหสีพระนามว่า "พระนางกัมพุชราชลักษมี"

พระเจ้าชัยวรมันที่ ๒ 

ทรงโปรดให้สร้าง เทวาลัย (บนเขาพระวิหาร )

เพื่อถวายแด่ พระศิวะมหาเทพ 

และได้ทรงกำหนดพื้นที่บริเวณเขาพระวิหาร (ศรีศิขเรศวร)

ซึ่งเป็นเขตของ เจ้าพื้นเมืองในตระกูล แห่ง 

"พระนางกัมพุชราชลักษมี" พระมเหสีของพระองค์ 

ให้เป็นพื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ 

โดยเฉพาะอย่างยิ่ง การสร้าง “ภวาลัย” 

หรือ "ปราสาทประธาน"

ที่ประดิษฐานเทพเจ้าอันศักดิ์สิทธิ์ (ศิวลึงค์)แห่งเขาพระวิหาร 

ซึ่งถือเป็นจุดเริ่มต้น

ของการสร้างศาสนสถานบนเขาพระวิหารแห่งนี้  

 จารึกที่พบ ณ "ภวาลัย" บนเขาพระวิหาร

จึงเรียกชื่อจารึก ว่า “ศิลาจารึกศิวศักติ”

เทือกเขาพนมดงรัก "ศรีศิขเรศวร"

แปลน และ รูปตัด พื้นที่อันศักดิ์สิทธิบนเทือกเขาพนมดงรัก "ศรีศิขเรศวร"

ทางขึ้น "ศรีศิขเรศวร" ชั้นล่างสุด ก่อนถึงสะพานนาคราช

นาคบันไดสะพาน (ศิลปแบบบาปวน พุทธศตวรรษที่ ๑๖ )

นาคหัวบันไดสะพาน (ศิลปแบบบาปวน พุทธศตวรรษที่ ๑๖ ) เชื่อมต่อระหว่างมนุษย์โลกกับเทวโลก (ศรีศิขเรศวร)

นาคหัวบันไดสะพานเชื่อมต่อระหว่างมนุษย์โลกกับเทวโลก (ศรีศิขเรศวร)

โคปุระชั้นแรกสุด (๕) จากปรางค์ประธาน (ภวาลัย) และ (๑) จากทางขึ้น

ปลายหน้าบัน ศิลปแบบบันทายสรี พุทธศตวรรษที่ ๑๖

หน้าบัน ภาพ"อุมามเหศวร" บนศรีศิขเรศวร

"ภวาลัย" บน ศรีศิขเรศวร (เขาพระวิหาร)