เส้นทางการเดินทัพพระเจ้าตาก หนองไม้ซุง ไป ฉะเชิงเทรา

สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช

ยกพลทหารออกจาก "ตำบลหนองไม้ทรุง" 

เมื่อ วันพุธ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๒  ปีจออัฐศก ( จ.ศ. ๑๑๒๘  พ.ศ. ๒๓๐๙ )  

(ตรงกับวันพุธที่ ๗ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙)

ประทับรอนแรมไป ๒ วันถึง "บ้านนาเริ่ง"( อำเภอบ้านนา)  แขวงเมืองนครนายก  

ออกจากบ้านนาเริ่ง 

วันหนึ่งจึงถึง เมืองปราจินบุรี  

ข้าม "ด่านกบแจะ" 

หยุดพักพลหุงอาหาร ณ ฟากตะวันออก      

แล้วให้ยกพลนิกายข้ามทุ่งไป

จากบันทึกในข้อความพระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี

แสดงให้เห็นว่า 

เมื่อออกจากที่ประทับบ้านหนองไม้ซุง ผ่าน บ้านนาเริ่ง 

ตามเส้นทางนครนายก จนล่วงเข้าเขตปราจีนบุรี 

ไม่มีเหตุการณ์อะไรเป็นพิเศษ

จึงบันทึกรวบข้ามไป จน ถึง "ข้ามด่านกบแจะ"

จึงมีเรื่อง 

"พระเชียงเงิน  ขุนพิพิธวาที  นักองค์ราม 

เจ้ากรุงกัมพูชา ๓ คนนี้มามิทัน 

จึงทรงม้าเสด็จมากับหลวงพรหมเสนา              

จะเร่งพวกพระเชียงเงินก็มิได้พบ"

จากการตรวจสอบ ภาพถ่ายทางอากาศ Google Map

พบว่า....

มีวัดหนึ่ง ชื่อ "วัดกระแจะ" (กบแจะ) ต.ท่างาม อ.เมือง จ.ปราจีนบุรี

อยู่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำบางปะกง

มีศาลเจ้าพ่อลิ้นทอง อยู่ปากคลองเรือแตก (ประจันตคาม) 

และปากคลองท่าแห

ลักษณะคลองซอยต่าง ๆ มาพบกับแม่น้ำ เช่นนี้ 

เป็นสถานที่เหมาะ จะตั้งเป็น "ด่านเก็บภาษี" ได้อย่างดี

ด่านเก็บภาษี แห่งนี้ ในสมัยอยุธยา เรียกว่า "ด่านกบแจะ"

แต่ปัจจุบัน ภาษาเปลี่ยนไป เป็น "กระแจะ" 

และไม่มีด่านแล้ว 

มีแต่ " ศาลเจ้าพ่อลิ้นทอง" 

ที่ยังใช้เป็นที่หมายของ "ด่าน" หรือ "ปากคลอง" ได้เป็นอย่างดี 

อนึ่ง ที่วัดกระแจะ ยังมีโบราณสถาน สมัยอยุธยา ตอนปลาย

ให้เห็นหลักฐาน 

นำมาประกอบ กับอายุ ของ "ด่านกบแจะ" ที่

สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช 

เสด็จมาข้าม 

ก่อนจะไปถึงยุทธภูมิ ที่ปากน้ำโจ้โล้ ฉะเชิงเทรา

ขอบคุณ ภาพประกอบจาก google

ภาพถ่ายทางอากาศแสดงเส้นทางการเดินทัพสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช จาก บ้านหนองไม้ซุง,บ้านพรานนก ผ่านด่านกบแจะ ถึงปากน้ำโจ้โล้ ฉะเชิงเทรา

ที่ตั้งของด่านกบแจะ เมืองปราจีนบุรี

โบราณสถานสมัยอยุธยา ที่วัดกระแจะ ปราจีนบุรี