"ขุนชำนาญไพรสณฑ์" กับ สถานที่ประวัติศาสตร์ ที่ถูกลืม ?
ในพระราชพงศาวดารกรุงธนบุรี จดไว้ว่า...
วันจันทร์ ขึ้น ๖ ค่ำ เดือน ๒ (มกราคม) ปีจออัฐศก
( จ.ศ. ๑๑๒๘ พ.ศ. ๒๓๐๙ )
ตรงกับวันจันทร์ที่ ๕ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙
กล่าวถึง ท่านผู้นี้ ( ขุนชำนาญไพรสณฑ์)
ในลำดับต้น ๆ ที่เข้ามาสวามิภักดิ์
และนำ นายกองช้าง และช้างพังพลาย
จำนวน ๖ ช้าง
มามอบกับกองกำลังกู้ชาติ ของพระยาวชิรปราการ
ที่ "บ้านพรานนก"
พร้อมทั้ง นำเสด็จไปถึง "บ้านบางดง"
เข้าหยุดประทับในที่นั้น
แล้วสั่งให้หา ขุนหมื่นพันทนายบ้านออกมา
จะประศาสน์ราโชวาทโดยดี
แลขุนหมื่นพันทนายบ้านมิได้เชื่อพระบารมี
ขัดแข็งคิดประทุษร้าย
ซ่องสุมโยธาทหารไว้คอยปองทำร้าย
ครั้นตรัสทราบเหตุนั้นแล้วมิได้จองเวร
คิดว่าเป็นข้าขอบขันธเสมา
"มีอิจฉาการ"
แต่จะให้เป็นสุขพร้อมกัน
จึงให้ทหารไปว่ากล่าวเกลี้ยกล่อม
โดย "ธรรมราชประเพณี" ถึง ๓ ครั้ง
ก็มิได้อ่อนน้อม กลับท้าทายอีก
วันรุ่งขึ้น วันอังคาร ขึ้น ๗ ค่ำ เดือน ๒ ปีจออัฐศก ( จ.ศ. ๑๑๒๘ พ.ศ. ๒๓๐๙ ) ตรงกับวันอังคารที่ ๖ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙
เสด็จทรงม้า นำพลทหาร ๒๐ ฝ่าเข้าไป
ขุนหมื่นพันทนายชาวบ้านบางดง มากกว่า ๑๐๐๐
ออกต่อสู้ยิงปืนสะกัดหน้าหลังหวังจะทำอันตราย
ด้วยเดชะพระบารมี จะได้ถูกต้องผู้ใดหามิได้
ก็ขับม้านำทหารบุกรุกเข้าไป
ให้ทหารปีนขึ้นหักเอาค่ายได้
ไล่ตะลุมบอนฟันแทงทหารชาวบ้านบางดง
แตกกระจัดกระจายแหกค่ายหนีไป
ได้ช้างพลาย ช้างพัง ๗ ช้าง
และได้ หิรัญสุวรรณธัญญาหารเป็นอันมาก
รุ่งขึ้น วันพุธ ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๒ ปีจออัฐศก
(ตรงกับวันพุธที่ ๗ มกราคม พ.ศ.๒๓๐๙ )
ยกพลทหาร กลับ มาประทับ "ตำบลหนองไม้ทรุง"
จากการตรวจสอบทั้งในแผนที่ทหาร และ google Map แล้ว
พบว่า "บ้านบางดง" น่าจะเป็น "บ้านดงเมือง" เมืองสระบุรี
ซึ่งอยู่ไม่ไกลจากบ้านพรานนก
มีร่องรอยของเมืองโบราณสมัยทวาราวดี (อู่ตะเภา)
อยู่ในบริเวณดังกล่าวด้วย
สถานที่แห่งนี้ นอกจากจะเป็นเมืองโบราณเก่า แล้ว
ยังเป็นที่ตั้งของกองกำลัง
"กองคล้องช้างป่า" กรมช้าง ของพระนครศรีอยุธยา ด้วย
ส่วน "ตำบลหนองไม้ทรง" คือ "บ้านหนองไม้ซุง"
ซึ่งอยู่ไม่ห่างไกลจาก "บ้านพรานนก"
ขอบคุณ ภาพประกอบจาก Google
แผนที่แสดงเส้นทาง(เส้นสีแดง) สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ยกกองม้า จากบ้านพรานนก ไป "บางดง" หรือ "บ้านดงเมือง" อ.หนองแซง จ.สระบุรี และ (เส้นสีน้ำเงิน) แสดง เส้นทางกลับ พร้อมช้างพังพลายจำนวน ๗ เชือก กลับมา ประทับ ที่ ตำบลหนองไม้ซุง อ. อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา
ภาพถ่ายทางอากาศแสดงเส้นทาง สมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช ยกกองม้า จากบ้านพรานนก ไป "บางดง" หรือ "บ้านดงเมือง" อ.หนองแซง จ.สระบุรี และ เส้นทางกลับ พร้อมช้างพังพลายจำนวน ๗ เชือก กลับมา ประทับ ที่ ตำบลหนองไม้ซุง อ. อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา
เมืองโบราณสมัยทวาราวดี ใกล้บ้านดงเมือง อ.หนองแซง จ.สระบุรี
แผนผังประกอบบทความ "พระเจ้าตะเภาทอง สุนทรภู่จดนิทาน ในนิราศวัดเจ้าฟ้า" ของ สุจิตต์ วงษ์เทศ
เจดีย์ และ พระอุโบสถ วัดอู่ตะเภา สมัยอยุธยาตอนปลายกลางเมืองโบราณสมัยทวาราวดี ใกล้บ้านดงเมือง อ.หนองแซง จ.สระบุรี
วัดบ้านพรานนก อ.อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา
วัดบ้านหนองไม้ซุง อ.อุทัย จ.พระนครศรีอยุธยา
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น