จุดยุทธศาสตร์ เส้นทางการเดินทัพ จากพระนครศรีอยุธยา ขึ้นเหนือผ่าน เมืองลำปาง สู่ เชียงใหม่

 จุดยุทธศาสตร์ 

ของเส้นทางการเดินทัพ

จากพระนครศรีอยุธยา

จนถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

คือ "ลี้สบเติน" หรือ "ลี้สบเถิน"

มีกล่าวถึงตำแหน่งชัยภูมิ นี้ 

ตั้งแต่ครั้งสมัยอยุธยาตอนต้น 

เมื่อครั้ง ชวดศก จ.ศ.๘๑๘ ( พ.ศ.๑๙๙๙ )

สมเด็จสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ   

แต่งทัพให้ไปเอาเมือง "ลิสบทึน" 

เมื่อครั้งขึ้นไปรับราชการอยู่ สำนักศิลปากรที่ ๗ น่าน

สืบหา เมืองนี้อยู่นาน จึงพบว่า

เมือง "ลิสบทึน" 

ที่กล่าวถึงในพระราชพงศาวดารกรุงเก่า (ฉบับหลวงประเสริฐ)

คือ เมืองที่ตั้งอยู่ในตำแหน่งที่ 

"แม่น้ำลี้" จาก "ลำพูน" ไหลมาบรรจบ (สบ) กับ 

"แม่น้ำเถิน" จาก "ลำปาง"

เรียกสั้น ๆ ว่า "เมืองลิสบทึน" หรือ เมืองลี้+สบ+เติน

คือ "เมืองเถิน" อ.เถิน จ.ลำปาง,นั้นเอง.

ครั้นมาถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์

ในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์

กล่าวถึงการออกไปรบ ครั้งสุดท้าย

ของสมเด็จกรมพระราชวังบวรสถานมงคล (สมเด็จพระวังหน้า (บุญมา)

เมื่อครั้ง พระยาเชียงใหม่ กาวิละ

แจ้งข่าวมา ว่า "พม่าจะมาตีเอาเมืองเชียงใหม่"

ใน ปี พ.ศ.พ.ศ.๒๓๔๕ ปีที่ ๒๑ ในรัชกาลที่ ๑ นั้น

สมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรฯ วังหน้า (บุญมา) 

เสด็จไปถึง "เมืองเถิน" 

ทรงพระประชวรพระโรคนิ่วพระอาการมาก 

เวลามีพิษร้อนถึงต้องลงแช่อยู่ในพระสาคร 

เสด็จขึ้นไปช่วยเมืองเชียงใหม่หาได้ไม่

พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๑ 

จึงโปรดให้ กรมพระราชวังหลัง (ทองอิน) 

เร่งยกกองทัพตามกรมพระราชวังหน้า (บุญมา) ขึ้นไปถึงเมืองเถิน  

เห็นทรงพระประชวร พระอาการมาก ก็ทรงกรรแสง

กรมพระราชวังหน้า (บุญมา) ทรงเป็นนักรบ 

ที่เชี่ยวชาญสนามยุทธ 

แม้จะเสด็จนำทัพไปด้วยพระองค์ ไม่ได้

ก็ยังตรัสสั่งให้ 

สมเด็จพระเจ้าหลานเธอ กรมพระราชวังหลัง(ทองอิน) 

สมทบกับ กรมขุนสุนทรภูเบศร์ (เรือง หรือ จีนเรือง ),

พระยายมราช 

และข้าราชการฝ่ายวังหน้าทั้งปวง 

ยกขึ้นไปทาง "เมืองลี้" ซึ่งเป็นทางที่พม่ายกมาได้.

ทั้ง ๆ ที่เส้นทางจะลำบากมากกว่า

จะยกทัพขึ้นไปทาง เมืองลำปาง.

ตำแหน่งพิกัดที่ตั้งทัพ สมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรฯ (พระเจ้าวังหน้า บุญมา) ในการออกทัพครั้งสุดท้าย. ที่เมืองลี้สบเถิน (เมืองเถิน)

ขอบใจ "เค สาคร" หน่วยศิลปากรที่ ๗ เชียงใหม่ ที่ส่งพิกัดมาให้

ชัยภูมิที่ตั้งทัพ สมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรฯ (พระเจ้าวังหน้า บุญมา) ในการออกทัพครั้งสุดท้าย. ที่เมืองลี้สบเถิน (เมืองเถิน)

โบราณสถาน "เจดีย์ที่หมาย" ตำแหน่งที่แม่น้ำลี้ มาสบกับ แม่น้ำเถิน ในปัจจุบัน