"บันทึกหลังเที่ยว ย่างกุ้ง,หงสาวดี,พุกาม"

๑๖ - ๑๙ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๖

ภาพสลักชิ้นนี้ เป็นชิ้นพิเศษมาก

เพราะเป็นภาพนารายณ์บรรทมสินธุ์ หรือ วิษณุอนันตศายิน

โดยจำหลักเป็นรูปพระนารายณ์

กำลังบรรทมหงายอย่างเอกเขนกเหนือบัลลังก์พญาอนันตนาคราช

และได้เกิดดอกบัว (หมายถึงความบริสุทธิ์) ดอกหนึ่ง

ผุดขึ้นจากพระนาภี

และมีพระพรหมปรากฏขึ้นบนดอกบัวนั้น

เพื่อการสร้างสรรค์สรรพสัตว์ขึ้นใหม่

ตามคัมภีร์(ปุราณะ) ทางศาสนาตามคติความเชื่อของฮินดูหลายนิกาย

โดยปกติทั่วไป มักปรากฏ

ดอกบัวเพียงดอกเดียวที่รองรับพระพรหม ผู้สร้างโลกใหม่

แต่สำหรับชิ้นนี้ ปรากฏดอกบัวถึงสามดอก

รองรับรูปบุคคล มี ๔ กร ๓ องค์

ดูจากรูปลักษณะและเทพอาวุธที่ทรงแล้ว เห็นว่า

เป็นพระพรหมสี่พักตร์องค์หนึ่ง ทางด้านซ้าย (พระผู้สร้าง)

องค์กลางเป็นพระนารายณ์ (ผู้รักษา)

ส่วนองค์ขวาสุดถ้าจะอนุมานตาม สิ่งที่ควรเป็นไปได้

ก็น่าจะเป็นพระศิวะ (ผู้ทำลาย)

รวมหมายถึงตรีมูรติ

น่าเสียดายภาพสลักชิ้นนี้ไม่สมบูรณ์

ศิลปะพุกาม อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ – ๑๘

จัดแสดงอยู่ใน พช.พุกาม ประเทศเมียนมา