หลักฐานการยืนยัน ความเป็น มอญ ในลพบุรี

หลักฐานชิ้นที่ ๓  จารึกเสาแปดเหลี่ยม (ลบ. ๑) 

ในประชุมศิลาจารึกสยาม ภาคที่ ๒ กำหนดเป็นหลักที่ ๑๘   

พบที่ศาลสูงเมืองลพบุรี อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี   

(ปัจจุบัน คือ ศาลพระกาฬ )

จารึกด้วยอักษร สมัยหลังปัลลวะ อายุราว พ.ศ.๑๓๑๔ 

แต่ภาษาที่ใช้ เป็น “ภาษามอญโบราณ” 

ข้อความในจารึก กล่าวถึง 

การบำเพ็ญกุศลต่าง ๆ เช่น การถวายข้าพระแก่พระพุทธรูป 

การถวายสิ่งของ การบำรุงสงฆ์ และการอุทิศผลบุญ

ดังนั้น จึงอาจกล่าวได้ว่า "จารึกเสาแปดเหลี่ยม" หลักนี้ 

เป็นจารึกอีกหลักหนึ่ง ของลพบุรี  

ที่แสดงให้เห็นถึง 

กลุ่มชาติพันธุ์ ของผู้จารึก ว่าเป็น “มอญ” 

ก่อนหน้าที่จะถูกอำนาจทางการเมือง

และกำลังทหารจากเมืองพระนคร

เข้ามายึดอำนาจ ยึดพื้นที่ปกครองของกลุ่มชาติพันธุ์ มอญ 

ให้ถอยร่นกลับไปทางเมืองเมาะตะมะ

และอาจจะเปลี่ยนชื่อจากเมืองเดิม “ศามภูกะ” 

มาเป็น เมือง “ลโวทยปุระ” 

หรือ ในเวลาต่อมารู้จักกันในนาม 

ชื่อ “ลวะปุระ” หรือ “ละโว้” นั้นเอง

ศาลสูง (ศาลพระกาฬ) เมืองลพบุรี ในอดีต

ศาลสูง (ศาลพระกาฬ) เมืองลพบุรี ในปัจจุบัน

พระกาฬ (เทวรูปพระนารายณ์) สมัยลพบุรี (ขอมในประเทศไทย)

เสาแปดเหลี่ยม (ลบ. ๑) ในประชุมศิลาจารึกสยาม ภาคที่ ๒ กำหนดเป็นหลักที่ ๑๘ พบที่ศาลสูงเมืองลพบุรี อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี ลักษณะยังเป็นเสารูปทรงเดียวกับเสาเสมาธรรมจักร สมัยทวาราวดี (พุทธศตวรรษที่ ๑๓ - ๑๖ )

จารึกเสาแปดเหลี่ยม (ลบ.๑) พบที่ศาลสูงเมืองลพบุรี เป็นตัวอักษรปัลลวะ ภาษามอญโบราณ