พระมหาดาราเจดีย์ วัดกุฏีดาว

พระมหาดาราเจดีย์ วัดกุฏีดาว

หลังไปวุ่นวายและทำใจกับเรื่องของ "คนภายใน" เสียหลายวัน กลับมาต่อ เรื่องราวของวัดในคำให้การขุนหลวงหาวัด กันต่อดีกว่า...อิ อิ

พระมหาดาราเจดีย์ วัดกุฏีดาว

วัดกุฏีดาว ( หน้า ๑๙ ) ความปรากฏในคำให้การขุนหลวงหาวัด เรื่องพระเอกาทศรถ (หลังสมเด็จพระนเรศวรสวรรคต ) ว่า...”แล้วจึงสร้างพระเจดีย์ เรียกมหาเจดีย์องค์หนึ่งอยู่วัดกุฏีดาว นอกเมืองอยู่ทิศตะวันออก

(หน้า ๘๙) อันพระบรมราชา (สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกษฐ) พระองค์จึงให้มีมหากฐินบกและเรือ แล้วจึงสร้างมหาพิชัยราชรถจตุรมุข แล้วจึงสร้างวัดกุฏีดาวเจดีย์วัดหนึ่ง

(หน้า ๑๐๑ - ๑๐๒) อันพระบรมราชาทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา ทั้งในกรุงและนอกกรุง อันนอกกรุงนั้น คือ...พระมหาดาราเจดีย์ อยู่วัดกุฏีดาว นอกเมืองทิศตวันออก พระเอกาทศรถ สร้าง

และ (หน้า ๒๑๗ – ๒๑๘) ลำดับตำแหน่งยศพระสงฆราชาคณะถานานุกรมฝ่ายอารัญญวาสี เจ้าคณะกลาง นั้น คือ...พระเทพมุนี อยู่วัดกุฏีดาว 

ความที่กล่าวถึงในพระราชพงศาวดารพระนครศรีอยุธยา มีกล่าวถึง วัดกุฏีดาว ไว้เพียงช่วงเวลาเดียว คือ “สมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรสถานมงคล (พระเจ้าอยู่หัวบรมโกษฐ์ ) ให้ ช่างปฏิสังขรณ์วัดกุฏีดาว อันใหญ่ในปีเถาะ ตรีศก (พ.ศ.๒๒๕๔)เสด็จไปทอดพระเนตรการที่วัดนั้น เดือนหนึ่งบ้าง ๒ เดือนบ้าง เหมือนพระเชษฐาธิราช ๓ ปีเศษ วัดนั้นจึงสำเร็จแล้วบริบูรณ์”

และ “ในปีมะแม สัปตศก (พ.ศ.๒๒๕๘ )นั้น พระมหาอุปราชให้ฉลองวัดกุฏีดาว บำเพ็ญพระราชกุศล ให้ทานสักการบูชาแก่พระรัตนตรัยเป็นอันมาก ให้เล่นงานมหรสพสมโภช ๗ วัน การฉลองนั้น สำเร็จบริบูรณ์”

จากหลักฐานทางเอกสาร และหลักฐานทางด้านสถาปัตยกรรม สอดคล้องต้องกันว่า สมควรจะเป็นวัดกุฎีดาว ที่อยู่ทางด้านทิศตะวันออกนอกเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา ใกล้กับวัดสมณโกษฐ ดังนั้น พระมหาดาราเจดีย์ วัดกุฏีดาว ที่ สมเด็จพระเอกาทศรถ สร้าง คือ พระเจดีย์องค์ประธาน ของวัดกุฎีดาว ตั้งอยู่ระหว่าง พระวิหารหลวง ซึ่งหันหน้าไปทางทิศตะวันออกและพระอุโบสถ ซึ่งหันหน้าไปทางทิศตะวันตก สู่ลำคูขื่อหน้า หรือ แม่น้ำป่าสักช่วงที่ผ่านเกาะเมืองในปัจจุบัน 

พระมหาดาราเจดีย์ องค์นี้ มีลักษณะพิเศษกว่าเจดีย์องค์อื่น ๆ คือ รูปทรงคลายเจดีย์มอญ ขยายฐานย่อมุมไม้ ๒๐ และเพิ่มเจดีย์ฐานแปดเหลี่ยมองค์เล็ก ๆบนฐาน โดยรอบ ๘ องค์ เปรียบเหมือน ผังของดวงดาว โดยมีเจดีย์ องค์กลางเป็นประธาน ล้อมรอบด้วยดาวบริวาร ทั้ง ๘ สมดังชื่อ พระมหาดาราเจดีย์ ที่ปรากฎในคำให้การขุนหลวงหาวัด 

น่าเสียดาย ที่ เจดีย์ถูกคนร้ายลักลอบขุดกรุ จนเป็นเหตุให้เจดีย์ทรุดและทำลายลง เหลือให้เห็นสูงสุดเพียงชั้นองค์ระฆังครึ่งองค์ ดังที่เห็นในปัจจุบัน

เครดิต : ภาพถ่ายเก่า สุรเจตน์ เนื่องอัมพร

ภาพถ่ายดาวเทียม และ ภาพหลังบูรณะ จากกูเกิล