วัดชนะสงคราม "วัดกลางนา"
สร้างสมัยอยุธยาตอนกลาง
ประมาณพุทธศตวรรษที่ ๒๒
ทหารหาญและชาวมอญ สังกัดวังหน้า
ได้รับพระราชทานที่ดินให้ตั้งบ้านเรือนและชุมชนชาวมอญ
ในบริเวณด้านทิศเหนือของพระราชวังบวรสถานมงคล
ใกล้กับ "วัดกลางนา"
หลังจาก สมเด็จกระพระราชวังบวรมหาสุรสิงหนาท
(บุญมา พระยาเสือ) ทรงเริ่มบูรณะปฎิสังขรณ์
พระอารามเก่า ( วัดกลางนา) ในเมืองธนบุรี
เมื่อปี พ.ศ.๒๓๒๗
ตามพระราชดำริ ใน
พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
แล้วทรงโปรดเกล้าฯ ให้เป็นที่สถิตย์อยู่ของพระสงฆ์ฝ่ายรามัญ
พระราชทานนามวัดใหม่ ว่า "วัดตองปุ"
ให้เหมือนกับ "วัดตองปุ"
ซึ่งเป็นกลุ่มชาวมอญ
ที่ตั้งอยู่ใกล้กับพระราชวังจันทรเกษม (วังหน้า) ครั้งกรุงเก่า
บำเหน็จความชอบของชาวมอญ สังกัดวังหน้า
ที่ร่วมรบในสงครามเก้าทัพ ปี พ.ศ.๒๓๒๘,
สงครามท่าดินแดงและสามสบ เมืองกาญจนบุรี พ.ศ.๒๓๒๙
และ สงครามที่นครลำปาง ป่าซาง ใน ปี พ.ศ.๒๓๓๐
เมื่อเสร็จศึกดังกล่าวกลับมาแล้ว
สมเด็จพระบวรราชเจ้ามหาสุรสิงหนาท
และแม่ทัพนายกองในทัพของพระองค์
ได้อุทิศถวาย “เสื้อยันต์” ที่สวมออกศึก
แก่พระพุทธรูปภายในพระอุโบสถ เป็นพุทธบูชา
ดังที่สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงพระนิพนธ์ไว้ว่า
“เดิมนั้น ทั้งองค์พระ[พระประธาน-พระพุทธนรสีห์ฯ ]
และฐานพระประธานมีขนาดเล็ก
ภายหลังได้ซ่อมแซม (พอกปูนทับลงรักปิดทอง)
ให้สูงขึ้นอีกดังที่ปรากฏทุกวันนี้
ด้านหน้ามีพระอัครสาวกซ้ายขวา ๒ องค์
เป็น "พระปูนปั้น" เช่นกัน
เดิมนั่งประนมมือ
มาเปลี่ยนภายหลังให้ยืนประนมมือ
และรอบๆ พระประธานมีพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย ๑๕ องค์
เสร็จแล้วทรงสถาปนาวัดตองปุขึ้นเป็นพระอารามหลวง
พระราชทานนามใหม่ ว่า "วัดชนะสงคราม"
ประวัติวัดชนะสงคราม
กล่าวไว้แต่เพียง เริ่มบูรณะปฏิสังขรณ์
ตั้งแต่ ปี พ.ศ.๒๓๒๗
ดังนั้น สิ่งก่อสร้างที่ปรากฎให้เห็น
จึงเป็นอาคารในสมัยรัตนโกสินทร์ทั้งหมด
ส่วนสิ่งที่ยังเหลือเค้าของความเป็นสมัยอยุธยา จึงมีเพียง
๑.ฐานชุกชี สี่เหลี่ยม
๒.พระประธาน และพระพุทธรูปบางองค์ บนฐานชุกชีในพระอุโบสถ
ที่ได้รับการพอกทับ(เสื้อยันต์) ใหม่ ในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์
และ ๓. ใบพัทธสีมาเอก หน้าพระอุโบสถ
จากรูปแบบของใบพัทธสีมา (ซึ่งเหลือเพียงใบเดียว ?)
เมื่อนำไปปรึกษาเปรียบเทียบกับรูปแบบของใบสีมา
ที่พบในวัดที่สามารถกำหนดอายุได้ เช่น "วัดวรเชษฐาราม"
ในเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา แล้ว
กำหนดอายุได้ว่า
ควรอยู่ในราวพุทธศตวรรษที่ ๒๒ เป็นอย่างต่ำ
พระพุทธรูป บนฐานชุกชี พระประธานในพระอุโบสถ
วัดชนะสงคราม ภาพถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๖ (ภาพจาก หนังสือประวัติวัดชนะสงคราม)
พระพุทธรูป บนฐานชุกชี พระประธานในพระอุโบสถ
วัดชนะสงคราม ภาพถ่ายเมื่อ ธันวาคม พ.ศ. ๒๕๖๖
พระพุทธรูป บนฐานชุกชี พระประธานในพระอุโบสถ
วัดชนะสงคราม ภาพถ่ายเมื่อ พ.ศ. ๒๕๖๗
ด้านหน้าใบสีมาเอก วัดชนะสงคราม พ.ศ.๒๕๖๗
ด้านข้างใบสีมาเอก วัดชนะสงคราม พ.ศ.๒๕๖๗
ใบสีมาหินชนวน ด้านหลังใบสีมาเอก วัดชนะสงคราม
สมัยอยุธยาตอนกลาง พุทธศตวรรษที่ ๒๒
ใบสีมาหินชนวน ด้านหลังใบสีมาเอก วัดชนะสงคราม
สมัยอยุธยาตอนกลาง พุทธศตวรรษที่ ๒๒
ใบสีมาหินชนวน วัดวรเชษฐาราม พระนครศรีอยุธยา
สมัยสมเด็จพระเอกาทศรถ ( พ.ศ.๒๑๔๙ -พ.ศ.๒๑๕๓ )
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น