เที่ยวแล้วกลับมาเล่า
เพชรบุรี ๑๘ - ๑๙ มีนาคม ๒๕๖๖
ตอน : "ศาลาท่าวัดชัย (ศิริ)"สร้างรัชกาลที่ ๖
ท่าน้ำวัดท่าไชยศิริ
เป็นสถานที่สำคัญ และเป็นสถานที่ตักน้ำจากแม่น้ำเพชร
ไปใช้ในพิธีกรรมในสำนักพระราชวัง
สืบเนื่องมาตั้งแต่สมัยอยุธยา จนถึงปัจจุบัน
เจ้าเมืองเพชรบุรี
จะต้องตักน้ำจากบริเวณนี้ ส่งเข้าไปยังกรุงเทพฯ
เมื่อมีการพระราชพิธีสำคัญในพระบรมมหาราชวัง
เช่นพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
และพิธีถือน้ำพระพิพัฒน์สัตยา เป็นต้น
ดังปรากฏในสารตราที่มีมาถึงเจ้าเมืองเพชรบุรี
เมื่อครั้ง สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ฯ
เสด็จขึ้นครองราชย์สมบัติ ครั้งแรกใน ปี พ.ศ.๒๔๑๑
มีความโดยสังเขป ว่า
“ด้วยกำหนดพระฤกษ์การพระราชพิธีบรมราชาภิเษก
ในวันพุธ เดือน ๑ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีมะโรง สัมฤทธิศก
ต้องการน้ำเข้าพระราชพิธี
อย่างพระมหากษัตริย์เจ้าแต่ก่อน
จึงให้พระยาเพชรบุรี
ตักน้ำท่าไชย
ให้เอาใบบอนปิดปากหม้อ
เอาผ้าขาวหุ้มปากหม้อ
ด้ายผูกปิดตราประจำครั่ง
แต่งให้กรมการผู้ใหญ่คุมลงมาส่งยังกรุงเทพฯ
ให้ทันการพระราชพิธี
อย่าให้เสียราชการได้
สารตรามา ณ วันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ แรม ๗ ค่ำ
ปีมะโรง สัมฤทธิศก จุลศักราช ๑๒๓๐
(จากหนังสือเทศาภิบาล เล่ม ๗ สิงหาคม ร.ศ.๑๒๘ ( พ.ศ.๒๔๕๒ )
ต่อมาในรัชสมัยของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวฯ
พระองค์ได้ทรงบันทึกเกี่ยวกับวัดท่าชัย นี้ไว้
ในพระราชหัตถเลขา
เมื่อเสด็จประพาสมณฑลราชบุรี พ.ศ. ๒๔๕๒ ( ร.ศ.๑๒๘ )
ตอนหนึ่ง ว่า
"...วันที่ ๑๔ กันยายน เวลาสายแล้วได้ลงเรือยนต์เล็ก ๒ ลำ
มีแต่ของแห้งไป ขึ้นไปเที่ยวเหนือน้ำ
และที่ "ท่าเสน"
แล้วขึ้นไปจอดทำกับข้าวกลางวันกิน ที่ "ท่าหมูสี"
เมื่อก่อน ๕ ปีมาแล้ว
ได้ขึ้นไปถึง "วัดป่าแป้น"
ครั้นเมื่อกินข้าวกลางวันแล้ว
ได้แล่นต่อไปจนถึง "ท่าศาลา"
ครั้นจะไปต่ออีกเห็นว่าเวลาบ่าย ๔ โมงแล้ว
จึงได้ล่อง แต่เขาล่องเร็วเหลือเกิน
ไม่ทันบ่าย ๕ โมงก็ถึง
ระยะทางตามลำน้ำมีบ้านเรือนตลอด
ชื่อตำบลที่เรียกว่าท่าๆ นั้น คือ
เป็นท่าสำหรับผักของไร่ เช่น ฟักเหลือง ฟักเขียว เป็นต้น
ลงเรือลำโตๆ เพราะที่สองข้างแม่น้ำ นั้น
เป็นไร่ตลอดไป
ทางที่ขึ้นไปนี้
เกิน "ท่าชัย" ซึ่งเป็นที่ตักน้ำเสวย ขึ้นไปเป็นอันมาก
มีข้อหนึ่งซึ่งลี้ลับ อยู่ คือ
น้ำราชาภิเษก นั้น
ไม่ใช่ ใช้แต่น้ำ ๔ สระ
ใช้แม่น้ำทั้ง ๕ ในกรุงสยาม คือ
แม่น้ำบางประกง แม่น้ำศักดิ์(ป่าสัก) แม่น้ำท่าจีน แม่น้ำกลอง
และแม่น้ำเพชรบุรี
มีชื่อตำบลที่ตักทุกเมือง
แต่ที่เพชรบุรีนี้ที่ "ท่าชัย..."
ศาลาท่าน้ำ "วัดท่าไชยศิริ" แห่งนี้
มีลายหน้าบันเป็นไม้แกะสลัก
ลายก้านขดดอกพุดตาน
มีรูปสัตว์ เช่น นก และกระรอก ประกอบ
ตรงกลางเว้นเป็นช่องว่า ทาสีทอง
เหมือนจะติดอะไรประกอบ
แต่ว่างเปล่า
ที่คานใต้หน้าบัน มีอักษรแกะสลักบนไม้
ข้อความว่า รส. ๑๓๐
แสดงให้เห็นว่า
ศาลาหลังนี้ สร้างใน ปี พ.ศ.๒๔๕๔ (ปีที่ ๒ ในรัชกาลที่ ๖)
กล่าวคือ สร้างภายหลังจาก
สมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง รัชกาลที่ ๕ สวรรคต แล้วได้ ๒ ปี
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ( ๒๐ กันยายน พ.ศ. ๒๓๙๖ – ๒๓ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๕๓ ) เป็นพระมหากษัตริย์สยาม รัชกาลที่ ๕ แห่งราชวงศ์จักรี
ท่าน้ำวัดท่าไชยศิริ ต.ถมอพรือ จ.เพชรบุรี
สร้าง ร.ศ.๑๓๐ ( พ.ศ.๒๔๕๔ )
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น