เกริ่นนำ การค้นหาแม่น้ำลพบุรี

 การขุดคลองเชื่อมระหว่างแม่น้ำเจ้าพระยาสาขา (คลองบางขวด)

แม่น้ำลพบุรี และแม่น้ำป่าสัก ที่อยู่ทางทิศตะวันออก 

เพื่อให้น้ำเข้า “ลำคูขื่อหน้า" ทางด้านทิศตะวันออก 

เพื่อให้กรุงศรีอยุธยามีสัณฐานเป็นเกาะ 

ทำให้ลำคูขื่อหน้า กลายเป็น “แม่น้ำป่าสัก” 

ไหลลงไปเชื่อมกับแม่น้ำเจ้าพระยา ที่หน้าวัดพนัญเชิง และ วัดบางกะจะ 

ที่มุมด้านทิศตะวันออกเฉียงใต้ของเกาะเมืองพระนครศรีอยุธยา

และไหลผ่านเมืองท่าอีกหลายเมือง ไปสู่ "ปากน้ำเขียว" 

การเปลี่ยนแปลงทางกายภาพของลำน้ำ 

เพื่อสร้างภูมิสถานของเมือง เช่นนี้

ทำให้เส้นทางน้ำเดิม เปลี่ยนแปลงไป 

จน"แม่น้ำกลายเป็นคลอง" 

และ "คลองกลายเป็นแม่น้ำ" ไปในที่สุด 

เริ่มต้นการบ้าน อยุธยา-ลพบุรี  ตัวเองก็งง ๆ แล้ว...อิ อิ