เส้นทางเดินทัพพระเจ้าตาก ตอน โรงเรียนธรรมภาพจนาลัย

โรงเรียนธรรมภาพจนาลัย 

หลักฐานการเป็นแหล่งชุมชนที่สำคัญ อีกแห่งหนึ่ง คือ 

อาคารทรงปั้นหยา ชั้นเดียวใต้ถุนสูง มีบันไดทางขึ้น ๒ ข้าง

ประกอบลายฉลุไม้ที่ช่องลมใต้ชายคา,เหนือหน้าต่างและระเบียง 

มีจารึกที่หน้าจั่วว่า “โรงเรียนธรรมภาพจนาลัย พ.ศ.๒๔๗๖” 

(ตรงกับปีที่ ๙ ในรัชกาลที่ ๗) หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง

อาคารหลังนี้ คงเป็นแบบที่นิยมสร้างคล้าย ๆ ในยุค 

รัชกาลที่ ๖ - รัชกาลที่ ๗ 

วัดกระแจะ,วัดสบแจะ 

คงเคยเป็นแหล่งสถานการให้การศึกษามาตั้งแต่เดิม 

ซึ่งก็เป็นเรื่องปกติของวัด

ที่เป็นแหล่งของการเรียนรู้ทั่วไปมาแต่โบราณ 

และพัฒนามาเป็นโรงเรียนสอนพระเณร 

“ศาลาการบาเรียน” หรือ “ศาลาการเปรียญ”   

จนต่อมา เมื่อมีแผนการพัฒนาทางการศึกษา

หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.๒๔๗๕ 

ซึ่งเน้นนโยบายทางการศึกษา

ข้อ ๑ คือ “จะต้องให้การศึกษาอย่างเต็มที่และทั่วถึง แก่ราษฎร” 

ดังนั้น จึงมีการสร้างโรงเรียนสอนราษฎร 

มากขึ้นหลายแห่ง ในช่วงระยะเวลานี้ 

แต่ส่วนใหญ่ก็ยัง ตั้งอยู่ในบริเวณวัด เช่นเดิม  

โรงเรียนธรรมภาพจนาลัย แห่งนี้ก็เช่นเดียวกัน 

ที่สร้างขึ้นเพื่อการศึกษาของราษฎร เป็นรุ่นแรก ๆ ของจังหวัดปราจีนบุรี