พระศรีอาริย์ หรือ พระมาลัย
วัดพิชัยปุรณาราม อุทัยธานี
ประติมากรรมหน้าพระประธาน "พระพุทธชัยสิทธิ์"
ในวิหารวัดพิชัยปุรณาราม
รูปหนึ่ง ลักษณะเหมือนพระสาวก คือ
ไม่มีพระเมาลีและรัศมี
พระหัตถ์ขวาพาดบนพระชงค์ พระหัตถ์ซ้ายกำตาลปัตร
แต่ตาลปัตรหลุดหายไป
ปัญหา ประติมากรรม เช่นนี้ มีมากขึ้น
ในช่วงหลังสมัยรัชกาลที่ ๔ ลงมา
เพราะโปรดให้สร้างรูปพระศรีอาริยเมตไตรย เป็นรูปพระภิกษุ (อชิตะเถระ)
ดังนั้น จึงกำหนดการสร้างรูปประติมากรรมให้แตกต่างกัน
ระหว่าง พระศรีอาริยเมตไตรย ( อชิตะเถระ ) กับ พระมาลัย คือ
ถ้าเป็นรูปพระศรีอาริยเมตไตรย ลอยตัว
พระหัตถ์ซ้ายที่จับตาลปัตรทรงพุ่มข้าวบิณฑ์ พระดัชนี (นิ้วชี้) จะชี้ตรง
ส่วนถ้าเป็นรูปพระมาลัย จะถือโดยกำนิ้วมือทั้ง๔ยกเว้นนิ้วโป้ง
ถือตาลปัตร ทำด้วยใบตาล
และมักจะมีบาตรห้อยอยู่ทางด้านหลัง ประกอบด้วย
แต่การสร้างรูปประติมากรรม โดยทั่วไป
อาจคลาดเคลื่อนและเข้าใจผิด
เพราะผู้สร้างอุทิศ มุ่งประสงค์จะพบพระศรีอาริย์ ในอนาคต
จึงสร้างรูปและจารึกความปรารถนา จะพบ "พระศรีอาริย์" แต่ประการเดียว
จึงไม่ได้คิดถึงรายละเอียดของความแตกต่างเหล่านี้
เมื่อให้ช่างหล่อหรือสร้าง จึงไม่ได้คิด ว่า
รูปหล่อองค์นั้น จะสร้างปัญหา และเกิดการสับสนในอนาคต
ระหว่าง พระศรีอาริยเมตไตรย กับ พระมาลัย
ดังเช่น รูปประติมากรรม ถ้าไม่มีจารึกกำกับไว้ ดังองค์นี้ เป็นต้น
พระพุทธชัยสิทธิ์ ที่เป็นประธานในวิหาร และ พระมาลัย หรือ พระศรีอาริยเมตไตรย
พระศรีอาริยเมตไตรย วัดพิชัยปุรณาราม อุทัยธานี
(ซ้าย)พระศรีอาริยเมตไตรย, (ขวา) พระมาลัย ใน พิพิธภัณฑสถานอินทร์บุรี จ.สิงห์บุรี
พระศรีอาริยเมตไตรย วัดไล จ.ลพบุรี
พระศรีอาริยเมตไตรย มีจารึก "สร้างรูปพระศรีอาริย์"
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น