อัตชีวประวัติ ปฏิพัฒน์ (วัชรินทร์)

ภาค หัวหน้าหน่วยศิลปากร ที่ ๖ พิมาย

วันอาทิตย์ที่ ๑๖ เมษายน พ.ศ.๒๕๒๑

คณะเราไปตามหาปราสาทอีกหลังหนึ่ง ที่ในทะเบียน ระบุว่า

“เลขที่ ๒๔ ปราสาทบ้านปราสาท ตำบลยาง อำเภอศีขรภูมิ”

มีสิ่งสำคัญหลายอย่างที่ต้องตามไปดูให้ได้

สอบถามเส้นทาง และ แจ้งลักษณะของปราสาทจนได้สถานที่ใกล้เคียงแล้ว เด็ก ๆ กลุ่มนั้น ยังนึกสนุกติดตามไปด้วยกัน

เพราะอย่างไร ขากลับเราก็ต้องกลับมาทางเดิม

เพื่อกลับไปนอนที่จังหวัดสุรินทร์ อยู่แล้ว

จึงออกจาก อำเภอสำโรงทาบ ไปทางอำเภอห้วยทับทัน ประมาณ เกือบ ๒๐ กม. ก็ถึง “ปราสาทบ้านปราสาท”

สภาพทั่วไป เป็นปราสาก่อด้วยอิฐสามหลังเรียง ตามแนวเหนือ-ใต้

ตั้งอยู่บนฐานศิลาแลงเดียวกัน

หันหน้าไปทางทิศตะวันออก

เป็นสถาปัตยกรรมและศิลปะแบบขอมในประเทศไทย

จากหลักฐานที่พบอยู่ร่วมกับโบราณสถานแห่งนี้

ใช้กำหนดอายุได้ ว่า สร้างขึ้นในระหว่าง พุทธศตวรรษที่ ๑๖ - ๑๗

ต่อมา เมื่อครั้งสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี

มีกลุ่มชุมชนลาวล้านช้าง อพยพเข้ามา

ได้เห็นศาสนสถานร้างแห่งนี้ เป็นที่เหมาะสม จึงตั้งถิ่นฐานขึ้น

โดยซ่อมแปลงส่วนยอดให้เป็น "พระธาตุเจดีย์"

ดังที่เห็นต่อมาในภายหลังจนถึงปัจจุบัน

อนึ่ง หลังจากการไปตรวจสอบทะเบียนโบราณสถาน

ในกลุ่มจังหวัดศรีสะเกษ (ขุขันธ์) แล้ว พบว่า

โบราณสถาน หมายเลข ๑ บ้านปราสาท ตำบลเมืองจันทร์ อำเภออุทุมพรพิสัย จังหวัดศรีสะเกษ

กับ โบราณสถาน หมายเลข ๒๔ ปราสาทบ้านปราสาท ตำบลยาง อำเภอศรีขรภูมิ จังหวัดสุรินทร์ นั้น

คือ ปราสาทแห่งเดียวกัน

แต่ได้รับการแจ้งจากทางจังหวัดในสมัย นั้น ว่า

เป็นโบราณสถานในเขตของจังหวัดผู้แจ้งข้อมูล

มาที่กรมศิลปากร

ดังนั้น จึงปรากฎ ชื่อ แหล่งโบราณสถานเดียวกัน ในทั้งสองจังหวัด

ปัจจุบัน เป็นที่แน่ชัดแล้ว ว่า

โบราณสถานแห่งนี้ ขึ้นอยู่กับ ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ

ขอบคุณ ภาพประกอบจาก Google

วัดปราสาทพนาราม (ปราสาทห้วยทับทัน)บ้านปราสาท ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ

ทับหลัง ศิลปขอมในประเทศไทย อายุราวพุทธศตวรรษที่ ๑๖ - ๑๗ ปราสาทห้วยทับทัน บ้านปราสาท ตำบลปราสาท อำเภอห้วยทับทัน จังหวัดศรีสะเกษ

ทะเบียน โบราณสถานในเขตจังหวัดศรีษะเกษ

ทะเบียน โบราณสถานในเขตจังหวัดศรีษะเกษ