ตอน : ทุกข์นัก...ก็เข้าวัด ศึกษา "โพธิสัตวมรรค" บ้าง, พ.ศ.๒๕๑๓

คำว่า “โพธิสัตวมรรค” นี้ มี ๒ ประเภท คือ

๑.พระฌานิโพธิสัตว์เจ้า

และ ๒.พระมนุษิโพธิสัตว์เจ้า

๑.พระฌานิพุทธโพธิสัตว์เจ้า คือ

พระโพธิสัตว์เจ้า

ซึ่งไม่สามารถจะคำนวณได้ว่า

อุบัติขึ้นในโลกมนุษย์ตั้งแต่ครั้งใด สมัยใด

แต่สมัยก่อนพุทธกาล มี ๕ องค์ คือ

๑.พระมัญชุศรีโพธิสัตว์เจ้า

๒.พระสมันตภัทรโพธิสัตว์เจ้า

๓.พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์

๔.พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์เจ้า

๕.พระกษิติครรภโพธิสัตว์เจ้า

พระโพธิสัตว์เจ้าเหล่านี้

พระองค์ได้บรรลุพระอรหันตวิโมกข์ หรือ

พระพุทธภูมิ แล้ว

แต่หากยังตั้งพระปณิธานไม่เสด็จเข้าพุทธเกษตร

ทรงดำรงตำแห่งอยู่ในชั้น

พระโพธิสัตว์เจ้า

เพื่อโปรดสัตว์โลก ต่อไปอีก

ดังนั้นจึงเรียกว่า “พระฌานิโพธิสัตว์เจ้า”

๒.พระมนุษิโพธิสัตว์ คือ

ผู้ที่ปฏิบัติตน เพื่อบรรลุเป็นพระโพธิสัตว์

(ปฏิบัติตนอยู่ในความบริสุทธิ์, ประกอบบุญ, เจริญศีลภาวนา,ทำประโยชน์แก่มวลมนุษย์ ช่วยชีวิตคนและสัตว์ให้พ้นจากกองทุกข์,กระทำกัลยาณวัตร และบำเพ็ญกุศลเพื่อบารมี ในแต่ละชาติไป โดยมุ่งหวังจะบรรลุพระโพธิญาณในที่สุด)

ตัวอย่างเช่น...สมเด็จพระผู้มีพระภาคเจ้า แต่ครั้งก่อน ได้เสวยพระชาติเป็นพระจันทรกุมารโพธิสัตว์,พระเวสสันดรโพธิสัตว์,และ พระศากยโพธิสัตว์ เป็นต้น

ฉะนั้น คำว่า “โพธิสัตวมรรค” นี้ คือ หลักทฤษฎี ตามแนวทางพระยุคลบาทในสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า เมื่อครั้งยังทรงเป็น

“มนุษิโพธิสัตว์เจ้า”

( ไม่ใช่หลักทฤษฎีของพระฌาณิ หรือ พระอาทิโพธิสัตว์เจ้า ในข้อ ๑ )

โดยเหตุที่ อุตตรนิกาย ยึดหลักทฤษฎี ใน พระโพธิสัตวมรรค

จึงถือปฏิบัติ ใน ศีลตบะ ศีลวัตร และ สงเคราะห์ เรียกว่า

“ศีลพระโพธิสัตว์”

เพิ่มเติมในหมวด สังฆวินัยบัญญัติ

ด้วยอีกส่วนหนึ่งเป็นวัตรพิเศษ

พระมัญชุศรีโพธิสัตว์เจ้า ศิลปแบบชวา

พระมัญชุศรีโพธิสัตว์เจ้า ศิลปจีน

พระสมันตภัทรโพธิสัตว์เจ้า ศิลปจีน

พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ ศิลปศรีวิชัย

พระอวโลกิเตศวรโพธิสัตว์ ศิลปขอมในประเทศไทย

พระมหาสถามปราปต์โพธิสัตว์เจ้า ศิลปะจีน

พระกษิติครรภโพธิสัตว์เจ้า ศิลปะจีน

พระพุทธรูป แบบไทย