เส้นทางการเดินเรือ และวิถีชีวิตผู้คนในช่วงสมัยรัชกาลที่ ๔ – รัชกาลที่ ๕
หลวงจักรปาณี (มหาฤกษ์ ) กลับมากรุงเก่า ได้เขียน ไว้ในนิราศทวาราวดี และ นิราศปถวี ทำให้เห็นเส้นทางการเดินเรือ และวิถีชีวิตผู้คนในช่วงสมัยรัชกาลที่ ๔ – รัชกาลที่ ๕ ได้เป็นอย่างดี
ถึงตะเกี่ยก่อนเก่าฟังเขาว่า ว่าศาสนาพวกตะเกี่ยเดียรถีย์
เขาทำบุญของเขาเข้ากระฎี แม้ถูกที่พวกพ้องพี่น้องกัน
หลังจากแจวเรือเข้าคลองตะเคียน เหนือ ตะเกี่ย เข้าไป ส่วนใหญ่จะเป็นชุมชนแขกตานี หรือ แขกมุสลิมที่อพยพขึ้นมาจากทางใต้ มาผสมอยู่กับแขกเก่า หรือแขกจาม ซึ่งตั้งชุมชนอยู่ตั้งแต่สมัยต้นกรุงศรีอยุธยา ( พ.ศ.๑๘๙๓ เป็นต้นมา ) ดังปรากฏข้อความใน พระราชพงศาวดารกรุงเก่า ฉบับหลวงประเสริฐฯ ตอนหนึ่ง ว่า “ศักราช ๗๗๑ (พ.ศ. ๑๙๕๒) สมเด็จพระยารามเจ้ามีความพิโรธแก่เจ้าเสนาบดี และท่านให้กุมเจ้าเสนาบดี ๆ หนีรอด (และข้ามไป) อยู่ฟากปท่าคูจามนั้น” (ปท่า มาจาก คำว่า ประทาย,บันทาย แปล ว่า ค่าย ที่อยู่, คู หมายถึง ขอบเขต, จาม คือ ชาวมุสลิมที่อยู่ทางตอนใต้ของเวียดนาม (น่าสังเกต ว่า ชุมชนปากคลองตะเคียนริมแม่น้ำเจ้าพระยา กลุ่มหนึ่งเป็นคนเชื้อสายเวียดนาม เข้ารีตนับถือศาสนาคริสต์ )
ชุมชนแขกตานี ขยายพื้นที่ออกมาจากค่ายคูของพวกแขกเก่า (คลองปท่าคูจาม) น่าจะไม่เกินรัชสมัยสมเด็จพระมหินทราธิราช ( พ.ศ.๒๑๑๒) ขึ้นไป โดยชุมชนแขกตานีที่เข้ามาใหม่ได้มาขุดคลองลัดแม่น้ำเพิ่มใหม่ ขึ้นอีกเส้นหนึ่ง คือ (คลองตะเคียน) ไปเชื่อมชนกับลำคลอง หรือเส้นทางน้ำอีกสองเส้น คือ คลองบางตาชาและคลองปากกราน ผ่านวัดท่าใหม่ (ทำใหม่) วัดกลาง ออกแม่น้ำเจ้าพระยาตรงข้างวัดนักบุญยอเซฟ
จะสังเกตได้จากนิราศที่แต่งขึ้นในสมัยต้นกรุงรัตนโกสินทร์ จะไม่ได้ใช้เส้นคลองปท่าคูจามในการสัญจร อาจเป็นเพราะหมดความสำคัญและตื่นเขินมากขึ้น จึงไปใช้การคมนาคมลัดแม่น้ำเส้นคลองตะเคียนหรือคลองขุนละครไชย ที่ขุดมาตั้งแต่สมัย กรุงศรีอยุธยา ดังเอกสารอธิบายภูมิสถานอยุธยา ระบุว่า ตลาดบ้านจีน ปากคลองขุนละครไชย มีหญิงละครโสเภณีตั้งอยู่ท้ายตลาด ๔ โรง รับจ้างทำชำเราแก่บุรุษ ตลาดนี้เป็นตลาดใหญ่ใกล้ทางเรือ แลทางบก มีตึกกว้านร้านจีนมาก ขายของจีนมากกว่าของไทย มีศาลเจ้าจีนศาลาหนึ่งอยู่ท้ายตลาด ปัจจุบันตลาดบ้านจีน ไม่ใช่ย่านชาวจีน แต่กลายเป็นย่านแขกมุสลิม ไม่มีร่อยรอยโรงรับทำชำเราบุรุษให้เห็นแล้ว
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น