อัตชีวประวัติ ปฏิพัฒน์ (วัชรินทร์)
ภาค หัวหน้าหน่วยศิลปากร ที่ ๖ พิมาย
ตอนที่ ๖ : สรุป การขุดแต่ง และบูรณะเบื้องต้น
ปราสาทปรางค์ วัดปรางค์ทอง บ้านพุทรา
ระหว่าง ๑ - ๒๘ กุมภาพันธ์ พ.ศ.๒๕๒๑
จากการขุดค้น ขุดแต่ง เนิน ปราสาทปรางค์
ได้พบหลักฐาน ที่มีการรื้อทำลายเอาศิลาแลงจากฐานรวมไปใช้ในกิจกรรมอื่น จนเกือบทั้งหมด
ทำให้พบว่า ฐานศิลาแลงดังกล่าว เป็นฐานที่ สร้างกันเป็นกรอบ
เพื่อ บรรจุทรายและหินกรวด ไว้ สำหรับทำเป็นฐานรากของปราสาทอิฐ
ซึ่งอาจมีหลายหลัง แต่คงพังทำลายไปในสมัยใดสมัยหนึ่ง
จึงเหลือเพียงหลังเดียว ที่เห็นในปัจจุบัน
ระหว่างทำการขุด ได้ พบชิ้นส่วนทับหลัง
ชิ้นส่วนลูกกรง (ลูกมะหวด)ประดับกรอบหน้าต่าง,
ปราสาทจำลองขนาดเล็ก ที่เคยตั้งตามชั้นต่าง ๆ ของปราสาท
และ ชิ้นส่วนเทวรูปประจำทิศ
เมื่อนำมาพิจารณาประกอบ ร่วมกับ
ทับหลังรูปพระอินทร์ทรงช้างเอราวัณ เหนือประตูทางเข้าด้านทิศตะวันออก ซึ่งมีเพียงประตูเดียว แล้ว
กำหนดอายุได้ว่า เป็นปราสาทขอม ในประเทศไทย
ร่วมสมัยกับ ปราสาทหินบันทายสรี ( พุทธศตวรรษที่ ๑๖ ตอนต้น)
แต่ที่ปราสาทปรางค์ บ้านพุทรา อาจมีอายุอ่อนกว่าเล็กน้อย
หลังจากนั้น ปราสาท หรือชุมชนแห่งนี้
อาจถูกทิ้งร้างและหักพังไประยะหนึ่ง
จนเหลือเพียงห้องครรภคฤหะ และยอดชั้นที่ ๒ บ้างเล็กน้อย
ต่อมา มีชุมชนใหม่ ซึ่งนับถือศาสนาพุทธ
ช่วงสมัยอยุธยา หรือ หลังจากนั้น
ได้เข้ามาตั้งถิ่นฐานแทนที่ ชุมชนดั่งเดิมที่นับถือศาสนาฮินดู
จึงสร้างต่อยอดปราสาทเป็นทรงระฆังแบบลาว ต่อจากชั้นที่ ๒ ขึ้นไป
ดังหลักฐาน ที่ได้ขุดพบ ชิ่นส่วนพระพุทธรูป และพระพิมพ์ จำนวนหนึ่ง
ในบริเวณปราสาทวัดปรางค์แห่งนี้ด้วย
ขอบคุณ ภาพประกอบจาก Google
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น